COLUMN Meer meer meer uitzonderingen

Door mijn hart ging een steek. Een Facebookvriend blijkt gecharmeerd van Wilders’ oproep tot minder Marokkanen. Mijn eerste reactie was: ‘ontvrienden!’ Maar na even slikken ging ik net als menig politicus maar eens ‘de dialoog aan’. Ik vroeg haar waarom ze dan wel altijd positief praat over haar Marokkaanse kennissen. 'Dat zijn goede Marokkanen', was haar reactie, de uitzondering op de regel. Maar hoeveel uitzonderingen zijn er nodig voordat deze Facebookvriend beseft dat de regel geen regel is?

Kent u de Facebookgroep Ik ben Marokkaans en ik ben? Sinds ik lid ben zie ik veel foto’s voorbij komen van Nederlanders met Marokkaanse wortels die trots vertellen wie ze zijn: ‘Maatschappelijk werker en trotste vader’, ‘Student geneeskunde en actief vrijwilliger’. Ook als je naar de cijfers kijkt stromen ‘Marokkaanse vrouwen’ de arbeidsmarkt op. Soms begint er zelfs één een eigen kroeg. ‘Marokkaanse jongeren’ zijn ook net als ‘Nederlandse jongeren’: ze gaan studeren, in het weekend naar een feestcafé en ze doen mee aan volksport nummer 1 voetbal. En als ik op mijn Facebook vertel over hoe dolgelukkig ik getrouwd ben met mijn vrouw, drukken hordes Marokkaanse vrienden op de ‘like’ knop. Toch wordt juist deze groep ongewenst verklaard door één van de grootste politieke partijen in Nederland.

De succesvolle en betrokken ‘Marokkaanse Nederlanders’ kunnen nog zo hard hun best doen, maar de vraag is of hun positieve bijdrage blijft hangen. Stereotype beelden beklijven nou eenmaal veel beter dan de genuanceerde. Zit een stereotype in je brein, zie het er dan nog maar eens uit te krijgen! Een tafelgenoot vertelde mij ooit dat je altijd kan zien of iemand homo is. Ik vroeg of ze het dan ook altijd aan mij zag. Haar reactie: “ik heb het natuurlijk niet over jou”. Eigenlijk reageerde ze hetzelfde als Wilders: zijn oproep gaat alleen over de ‘criminele Marokkanen’, maar dat was hij er alleen vergeten bij te zeggen.

Hoe kunnen we deze tsunami van negativiteit tegenhouden? Het charmeoffensief van de ‘Marokkaanse Nederlanders’ op Facebook is hartverwarmend. Tegelijkertijd ben ik nieuwsgierig of en hoe dit ook effect heeft. Zorgt dit ervoor dat mijn Facebook-kennis van houding verandert? Of zijn het in haar ogen alleen nog maar meer uitzonderingen die de regel bevestigen? Afrekenen met de hardnekkige neiging om ‘alles over een kam scheren’ is zo simpel nog niet… Zijn het voorbeelden, persoonlijke verhalen, emoties of juist redelijke argumenten die het probleem tackelen? Of moeten we het juist over een andere boeg gooien?

Hoe afschuwelijk de oproep van Wilders ook is, ik ben weer wakker. Wij welwillende mensen moeten de mouwen opstropen om aan de slag te gaan. En met onze voeten in de modder op zoek gaan naar dat wat werkt. Om er voor te zorgen dat geen enkel kind zich meer hoeft af te vragen of ie wel gewenst is in dit land. Dat het ‘common sense’ wordt dat ‘Marokkaanse Nederlanders’ net zo divers zijn als de rest. Laten wij komen met die effectieve sociale interventie: die goed doordachte aanpak op basis van kennis én praktijk die Nederland verlicht. Ik wil mijn ‘Marokkaanse Facebookvrienden’ kunnen vertellen dat nu ook de allerlaatste Nederlander beseft dat zij niet de uitzondering zijn, maar de regel.

Hanneke Felten werkt bij Movisie als onderzoeker, interventie-ontwikkelaar en trainer.