In verschillende media uiten experts hun zorgen over gokelementen in games die vaak door jongeren worden gespeeld, zoals ‘Call Of Duty’ en ‘FIFA’. Een veel voorkomend gokelement is de ‘loot box’. Voor een klein bedrag kunnen gamers deze kistjes openen. Soms zit er een waardevol item in, soms niet.
Hoewel spelontwikkelaars loot boxes nooit gokken zullen noemen, is betalen voor het openen van zo’n box in de praktijk wel degelijk een vorm van gokken. Jongeren komen door de loot boxes op steeds jongere leeftijd in aanraking met gokken.
Niemand weet nog precies wat de invloed is van gokelementen op het puberbrein, maar experts vrezen dat jongeren worden aangezet tot gokken en kwetsbare of verslavingsgevoelige jongeren zelfs een gokverslaving kunnen ontwikkelen. Terwijl in verschillende media experts aan het woord komen over jongeren, worden jongeren zelf niet gehoord in de discussie.
In 2018 zijn onderzoekers van onderzoeks- en adviesbureau Breuer&Intraval in gesprek gegaan met gamende jongeren. Uit deze gesprekken komt naar voren dat jongeren anders tegen de loot boxes aankijken dan de experts.
De jongeren zijn benaderd om deel te nemen aan het onderzoek via social media (Facebook, Twitter), diverse online fora, chatboxen en door middel flyers. Tevens hebben de onderzoekers op verschillende locaties verspreid over het land – waaronder game-events, jongerencentra, game winkels, scholen, winkelcentra en op straat - jongeren aangesproken met de vraag of zij gamen en zo ja, of zij mee willen werken aan het onderzoek. In totaal zijn 40 gamende jongeren gesproken.
Geld uitgeven gaat erg gemakkelijk
Een groot deel van de gamende jongeren geeft wel eens geld uit in een spel. Dit gaat erg gemakkelijk omdat het vaak om zeer kleine bedragen gaat en betalen eenvoudig kan via iDeal of een creditcard die aan het apparaat waarmee wordt gespeeld is gekoppeld. Gamers kunnen daardoor met een enkele handeling hun aankoop bevestigen.
Hierdoor kunnen jongeren ongemerkt een hoog bedrag uitgeven in een spel. Volgens de gamers gebeurt dit voornamelijk bij jongere spelers. Zij spelen vaak met het geld van hun ouders en kennen de waarde van geld minder goed, terwijl oudere spelers vaak spelen met geld dat zij zelf hebben verdiend.
Jongeren vinden gokken en gamen verschillend
Jongeren zien zelf zeker overeenkomsten tussen gamen en gokken. Het zijn allebei spellen die je alleen of in groepsverband kunt spelen. Maar het spelen van games met gokelementen zorgt er niet voor dat ze in het ‘echte’ leven gaan gokken. Zij zien het gamen niet als een opstap naar gokken, maar gaan naast het gamen ook gokken.
Jongeren vinden gokken en gamen zo verschillend dat zij het zien als een heel andere tak van sport. In een game volgt de speler een verhaallijn. Om beter te worden in het spel en daardoor hogere levels te bereiken, kun je loot boxes gebruiken. Ze zien dit voornamelijk als geld uitgeven aan een hobby, zoals een jongere die op voetbal zit een nieuw shirt koopt.
Gokken is met name gericht op het winnen van geld, wat bij veel games niet kan, terwijl bij gamen plezier en ontspanning centraal staan. Ook het steeds beter worden in het spel en het bereiken van bepaalde doelen zijn belangrijke redenen om te gamen. Bovendien kun je alleen gokken als je geld inzet, terwijl dit bij gamen optioneel is.
Jongeren zijn zich bewust van de risico’s
Jongeren zijn zich bewust van de risico’s die gamen en gokken met zich mee brengen. Ongemerkt veel geld uitgeven is het grootste risico bij zowel gokken als gamen. De jongeren beseffen dat gokspelen zo zijn ingericht dat spelers verleid worden om meer geld uit te geven dan zij vooraf van plan waren. Ze zijn van mening dat zowel gokken als gamen verslavend kunnen zijn.
Bij gokken komt dit doordat de speler steeds opnieuw de kans wil hebben om veel geld te winnen, terwijl steeds beter willen worden de belangrijkste reden is om te blijven gamen. Dit kan ervoor zorgen dat jongeren erg veel tijd besteden aan gamen.
Met name jongeren in de middelbare schoolleeftijd lijken kwetsbaar om een gameverslaving te ontwikkelen. Jongeren geven aan dat ze rond deze leeftijd de meeste tijd besteden aan gamen en de minste autonomie te voelen over hun speelgedrag. Volgens de jongeren komt dit doordat zij in deze periode van hun leven veel vrije tijd en weinig verantwoordelijkheden hebben.
Minder gamen als ze ouder worden
Naarmate jongeren ouder worden vragen baantjes, studie, uitgaan en sociale contacten meer aandacht en tijd, waardoor de jongeren minder tijd besteden aan gamen. Jongeren suggereren daarom dat het hen zou helpen wanneer ze tijdens het gamen vaker geattendeerd zouden worden op hun speelduur, bijvoorbeeld door elk uur een melding te geven van de speelduur, en het doen van aankopen in de games minder makkelijk te maken.
Irene Schoonbeek en Annelies Kruize zijn onderzoekers bij onderzoeks- en adviesbureau Breuer&Intraval. Zij doen met name onderzoek onder (moeilijk bereikbare) kwetsbare doelgroepen. Lees het rapport: 'Wisselwerking Social Games en Kansspelen'.
Foto: Whelsko (Flickr Creative Commons)