Een dragelijke zoektocht naar werk

Werk zoeken kan een uitputtende bezigheid zijn. Vooral mentaal. Inge Hulshof onderzocht voor haar promotie hoe de zoektocht naar werk dragelijk gemaakt kan worden.

De crisis is voorbij en de werkloosheidspiek ligt achter ons. De arbeidsmarktprognoses van UWV zijn positief. Er zijn meer vacatures dan ooit, bedrijven staan te springen om personeel en recruiters kunnen geen geschikte kandidaten vinden voor openstaande vacatures. Toch zijn er nog steeds ongeveer 350.000 werkzoekenden in Nederland. Zij zijn, iedere dag opnieuw, op zoek naar werk of een andere baan. Een zoektocht die zwaar, stressvol en slopend is.

In Nederland heeft iedere gemeente de taak om werkzoekenden te begeleiden. De focus in deze begeleiding ligt vaak op de output. Er is veel aandacht voor een goed CV, sollicitatievaardigheden, hoe je moet netwerken, etc. Mijn promotieonderzoek laat zien dat alleen focussen op deze aspecten niet genoeg is om mensen weer aan het werk te krijgen.

Het is ook zaak om mensen te begeleiden in het vormgeven van de zoektocht naar werk. Werk biedt mensen dagelijkse structuur, sociale contacten, een reden om op te staan. Deze dingen vallen weg wanneer iemand geen werk meer heeft en dit maakt het solliciteren vanuit een uitkeringspositie erg zwaar. Het is daarom van belang dat mensen leren hoe zij hun zoektocht voor zelf dragelijker kunnen maken.

Wat werkt voor werknemers, werkt ook voor werkzoekenden

Om dit te realiseren, richtte ik me de afgelopen jaren op het potentieel van crafting en psychologisch kapitaal. Beide concepten komen oorspronkelijk uit de werkcontext. Ik onderzocht of dingen waarvan we weten dat ze werken voor werknemers, ook van nut kunnen zijn voor werkzoekenden. Er zijn namelijk overeenkomsten tussen het hebben van een baan en het zoeken van een baan: beiden kosten veel tijd en energie, beiden werken met deadlines en beiden geven onzekerheden die stress kunnen opleveren.

De resultaten van mijn onderzoek laten zien dat het craften van de zoektocht naar werk, oftewel reemployment crafting, en het versterken van psychologisch kapitaal de stressvolle verplichtingen van het sollicitatieproces inderdaad dragelijker en succesvoller kunnen maken.

Drie manieren om de zoektocht naar werk vorm te geven

Er zijn drie strategieën die helpen de zoektocht naar werk dragelijker te maken. De eerste strategie is het vergroten van hulpbronnen. Hulpbronnen zijn dingen die energie geven in de zoektocht naar werk. Denk aan regelmatig sparren met familie en vrienden over welke aanpak het beste is om werk te zoeken, of tijd vrij maken om te sporten. Het is belangrijk dat werkzoekenden hun hulpbronnen actief gebruiken omdat deze helpen om de zoektocht naar werk vol te houden.

De tweede strategie is te zorgen dat belemmeringen in de zoektocht, dingen die energie vreten, beperkt worden tot een minimum. Voor veel werkzoekenden is het 24/7 in de gaten houden van hun telefoon voor nieuwe vacatures stressvol. Ook piekeren ze vaak veel.

Om deze belemmeringen te beperken, kunnen mensen er bijvoorbeeld voor kiezen om hun mail alleen te laten synchroniseren tussen 9 en 5, zodat ze in de avond echt rust hebben. Of ze kunnen een pieker-kwartiertje inlassen waarbij ze vijftien minuten al hun gedachten op papier zetten. Dit helpt om grip te houden op de zoektocht naar werk.

De laatste strategie is het zoeken van uitdagingen. Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt – werk zoeken is immers al een uitdaging op zich. Toch is het belangrijk om in te zetten op persoonlijke ontwikkeling, bijvoorbeeld door het volgen van cursussen. Op deze manier doen werkzoekenden nieuwe kennis en vaardigheden op. Ze groeien als persoon. Dat geeft energie en motivatie om actief te blijven zoeken naar werk.

Wat levert het craften van de zoektocht naar werk op?

Uit mijn onderzoek blijkt dat reemployment crafting-strategiën positieve effecten hebben. Mensen die hun zoektocht naar werk ‘craften’, laten actiever zoekgedrag zien. Ze verkennen meer opties. Ze netwerken niet alleen intensiever, maar ook kwalitatief beter. Ze hebben meer netwerkgesprekken met mensen die hen echt vooruit kunnen helpen. Bijvoorbeeld doordat ze voorgedragen worden in een sollicitatieprocedure.

Met name het kwalitatief netwerken vergroot de kansen op werkhervatting. Mensen die kwalitatief goed netwerkten, hadden in de zes maanden na het onderzoek drie tot vier keer meer kans op werkhervatting.

Psychologisch kapitaal: het belang van een positieve mindset

Naast het vormgeven van de zoektocht naar werk is het belangrijk om erop te vertrouwen dat die nieuwe baan echt gaat komen. Een positieve mindset is hierbij essentieel. Werkzoekenden kunnen dit bereiken door zich te richten op hun psychologisch kapitaal. Psychologisch kapitaal is een verzamelnaam voor hoop, optimisme, veerkracht en (taakspecifiek) zelfvertrouwen en helpt bij het omgaan met lastige en stressvolle situaties.

Door middel van kleine oefeningen kunnen werkzoekenden hun psychologisch kapitaal versterken. Zo kunnen werkzoekenden hun optimisme bijvoorbeeld vergroten door te focussen op alles wat wél goed gaat tijdens het zoeken naar werk. Door nieuwe opties te genereren kunnen ze hun hoop om bij het einddoel (een nieuwe baan) te komen vergroten. Een ouderwetse brainstormsessie kan in dit geval wonderen doen. Werkzoekenden kunnen deze dingen gemakkelijk integreren in hun (dagelijkse) zoektocht naar werk.

Reemployment crafting en psychologisch kapitaal vergroten effectiviteit

Als werkzoekenden in hun zoektocht naar werk zichzelf trainen op het actief inzetten van reemployment crafting en het benutten van psychologisch kapitaal, behalen ze betere resultaten dan werkzoekenden die hier niet in getraind zijn.

De zoektocht wordt dragelijker omdat ze door hun psychologisch kapitaal optimistischer en hoopvoller zijn en er met meer zelfvertrouwen in staan. Ze hebben meer energie om activiteiten te ondernemen en ze hebben minder last van negatieve gedachten. Verder hebben werkzoekenden het gevoel dat ze vooruitkomen omdat ze meer doelen behalen. Ze verkennen meer opties en zijn effectiever in het netwerken.

Inge Hulshof is arbeids- en organisatiepsycholoog en promoveerde op de rol van reemployment crafting en psychologisch kapitaal tijdens de zoektocht naar werk (Technische Universiteit Eindhoven). Ze ontwikkelde tijdens haar promotie een training om reemployment crafting en psychologisch kapitaal bij werkzoekenden te bevorderen. Naast haar promotie werkt ze als zelfstandig adviseur en trainer en helpt zowel individuen als organisaties op het gebied van loopbaanvraagstukken en duurzame inzetbaarheid.

Foto: Boinink (Flickr Creative Commons)

Dit artikel is 3562 keer bekeken.

Reacties op dit artikel (3)

  1. 2 tips in het verlengde van bovenstaande:
    1. neem jezelf ‘in dienst’. Leg de uren vast waarop je met werk zoeken en solliciteren bezig bent. (5 dagdelen per week is al veel) en stel een ‘beloning’ vast als je je aan je eigen afspraken hebt gehouden.
    2. Ga een aantal dagdelen die je hebt gepland voor het zoeken van werk en het schrijven van brieven naar plekken als seats2meet-locaties. Je blijft verbonden met de wereld van werk en de netwerken van de mensen die er (tegen sociaal kapitaal) werken. Zij zijn bereid om met je mee te denken, te reageren op je CV of delen een contact met je dat waardevol kan zijn.

  2. Wat mij ook helpt is als alle werkgevers, of degene bij wie je solliciteert, überhaupt zouden reageren. Al is het een afwijzing, je weet dan in ieder geval iets. Niet dat je niks meer hoort van je sollicitatie.

  3. Dit artikel is duidelijk niet geschreven voor 55 plussers….Werkgevers schrijven immers snel af op werknemers die reeds op 55 jarige leeftijd al te oud worden bevonden.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.