De minister wil de alsmaar stijgende kosten in de GGZ terugdringen door een eigen bijdrage van 200 euro in te stellen. Het is een poging om de alsmaar groeiende vraag naar professionele hulp vanuit de geestelijke gezondheidszorg in te dammen. Terecht dat hier paal en perk aan wordt gesteld. De psychiatrie is niet in staat om alle vragen bij lichte psychische klachten te beantwoorden, en wanneer mensen daar dan toch hulp bij willen hebben, mogen ze er iets voor over hebben. Het biedt de mensen een keuze: wel of niet naar de psychiater. Prima voor mensen die in staat zijn deze keuze te maken en daarbij het geld hebben om dat te doen.
Maar hier speelt een groot gevaar dat de minister blijkbaar voor lief neemt. Hoe moet het met mensen die om welke reden dan ook geen hulp vragen en deze toch dringend nodig hebben? Cliënten die zelf niet merken dat ze in de war zijn, die zichzelf verwaarlozen en het nut van hulp niet inzien. Mensen die zich schamen om hulp te vragen of vanwege een vervelende ervaring de GGZ de rug toekeren.Het zijn mensen met complexe problemen die zelf niet in staat zijn hier verbetering in aan te brengen
Groepen die niet om hulp vragen en die toch nodig hebben
Tot nu toe heeft ‘de bemoeizorg’ of openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) zich ingezet voor deze groep cliënten. Uiteindelijk slagen we er vanuit de OGGZ in om de meeste mensen te verleiden hulp te aanvaarden. De meesten van deze mensen beschikken niet over geld. Sterker nog, door hun problemen zijn ze in de financiële problemen geraakt, dat vervolgens weer negatief werkt op hun geestelijke toestand. Waar we nu nog slagen om deze mensen in de zorg te krijgen, zal dat straks niet of veel moeilijker gaan lukken omdat ze de eigen bijdrage niet kunnen betalen.
Een andere groep die nu nog zelf om hulp vraagt, gaat door de maatregel van de minister buiten beeld raken. Het zijn mensen die ernstige psychische problemen hebben en het nu met steun van de hulpverlening net redden. Vaak gaat het om cliënten en gezinnen die nauwelijks geld hebben en vaak met hulp van schuldhulpverlening het hoofd boven water weet te houden. Straks moet er voor die hulp betaald worden en moeten ze een keuze maken tussen kleding voor de kinderen kopen of de hulp aanhouden. Dit is geen keuze. Het gevolg zal zijn dat de problemen zich opstapelen en de OGGZ in beeld komt. Over kostenbesparing gesproken!
Hoe begrijpelijk het ook is dat de minister de toenemende vraag naar GGZ-hulp wil terug dringen, het is het paard achter de wagen spannen wanneer het de meest kwetsbare doelgroep betreft.
Harrie Meijerink, Gerard Lohuis en Cora Brink zijn aangesloten bij het Landelijk Platform OGGZ.
Foto: Bas Bogers