We veranderen van een verzorgingsstaat in een wegkijkstaat

Door het geloof in de vrije markt verandert Nederland van een verzorgingsstaat in een wegkijkstaat. Men wil niet weten dat er maatschappelijke drop-outs bestaan. Straks geven we ook nog de kroonjuwelen van onze samenleving op en verdwijnen solidariteit, menselijke waardigheid en tolerantie.

In de Pauluskerk kom ik hen dagelijks tegen. Mensen die het niet meer redden, de drop-outs. Zoals Janek: 28, psychisch ziek en op straat levend. En mevrouw Huijgens (72), die geen contact meer heeft met haar familie en nu een sociaal netwerk ontbeert. Of Dunya: een vijftiger uit Kenya die al jaren in een procedure zit voor een verblijfsvergunning en onderwijl nergens terechtkan. Anderen zijn hun baan kwijt, hun huis uitgezet, verslaafd of hebben iets op hun kerfstok. Sommigen slapen in onze kerk – regelmatig zelfs complete gezinnen. Omdat er écht geen enkele andere plek voor hen is. En het allerergste is: deze groep groeit. Ze zitten in een moeras waarin ze steeds dieper en steviger vastgezogen worden. Maar Baron van Münchhausen bestaat niet: veel van deze mensen kunnen zichzelf niet meer redden.

Als ik dit vertel aan ‘gewone mensen’, krijg ik meestal een reactie waaruit ik kan opmaken dat men twijfelt aan mijn waarneming. Nederland is toch een van de rijkste landen in de wereld? Niemand hoeft hier in de goot te leven, er is toch altijd een vangnet? We hebben immers sociale zekerheid. De verschillen tussen rijk en arm zijn in Nederland toch geringer dan elders? Als diezelfde mensen vervolgens met eigen ogen zien dat onze nieuwe kerk uitpuilt, komt de tweede reactie: is het niet hun eigen schuld? Hebben deze mensen wel de kansen gepakt die we hier iedereen bieden? Waarom moet de samenleving opdraaien voor die mislukkelingen?

Onder water zit een enorme berg aan frustratie

Het toenemend aantal mensen dat binnenloopt bij instanties als de Pauluskerk is het topje van de ijsberg. Onder water zit een enorme berg aan frustratie, collectief ongenoegen en dreigende maatschappelijke problemen. In het buitenland gaat deze onderklasse al regelmatig de straat op, maar in Nederland zijn ze slechts in de statistieken zichtbaar. Er horen termen bij als: minima, op of onder de armoedegrens, bijstandsgerechtigden, voedsel- en kledingpakketten, illegalen, betalingsachterstanden, gehandicapten en werkende armen. Steeds vaker gaat het ook om Jan Modaal, AOW’ers, ZZP’ers en laagopgeleide flexwerkers. Mensen die steeds vaker toegang missen tot educatie, pensioen en hypotheek. Ze krijgen of verdienen te veel om dood te gaan en te weinig om er echt van te kunnen leven. Met meerdere baantjes proberen ze hun hoofd boven water te houden. ‘Uitgaan van eigen kracht’ is voor hen een eufemisme voor: zoek het zelf maar uit.

Als predikant van de Pauluskerk zie ik dagelijks de gevolgen van een samenleving die nog maar in één god gelooft: geld. Van een middel om goederen en diensten met elkaar te ruilen, is het uitgegroeid tot het doel dat alle middelen heiligt. Het resultaat is een vorm van kapitalisme waarin we – bewust of onbewust – vergeten dat niet iedereen als winnaar uit de strijd kan komen. Sinds begin jaren tachtig ligt ons land aan het infuus van een neoliberale cocktail van privatisering, deregulering en bezuinigingen op de overheidsuitgaven. Dit adagium van de Chicago School of Economics heeft zijn uitwerking niet gemist. Solidariteit maakt plaats voor egoïsme, waardigheid voor ontmenselijking en verdraagzaamheid voor uitsluiting. Met als resultaat onwenselijke zelfverrijking, politiek afgedwongen schaalvergroting in tal van sectoren en twee tot drieënhalf miljoen inwoners met van origine buitenlandse roots die zich niet welkom voelen in Nederland.

Geld is onze nieuwe God

Minister Dijsselbloem stelde onlangs dat de economische crisis voorbij is. Maar de problemen zijn daarmee allerminst opgelost. De echte oorzaken van de crisis zitten veel dieper. Het CBS en de Universiteit van Nijmegen concludeerden in 2012 na uitvoerig onderzoek dat de hedonistische oriëntatie in de afgelopen dertig jaar zo belangrijk is geworden dat individuele zelfverwerkelijking inmiddels de centrale culturele waarde is. Deze homo economicus is allereerst uit op persoonlijk gewin. Geld is onze nieuwe god, individualisme is zijn zoon en hebzucht maakt de geesten rijp voor een zelfzuchtig geloof. Deze drie-eenheid beïnvloedt ongemerkt ook de sociale verhoudingen en creëert een scheiding tussen de haves en de have-nots. De haves passen de regels van de vrije markt strikt toe en weigeren de samenleving zo in te richten dat iedereen kan deelnemen. De have-nots zijn hiervan de dupe en balanceren voortdurend langs op de rand van de afgrond. Tegen degenen die erin tuimelen zeggen we: eigen schuld, dikke bult; leer je eigen broek maar op te houden. Zo ontstaat een onderklasse die we voortdurend het gevoel geven dat zij er niet toe doet omdat het schort aan ‘de verdiencapaciteit’ en zij onvoldoende ‘toegevoegde waarde’ levert. Dat is geen participatiesamenleving, maar survival of the fittest.

Het allerergste is echter dat de neiging bestaat om deze have-nots compleet te negeren. We draaien dan letterlijk ons hoofd om als we de straatkrantverkoper zien staan bij de ingang van de supermarkt. Of we ontkennen eenvoudigweg dat armoede in Nederland bestaat, zoals premier Rutte in de Tweede Kamer stellig beweerde. Een aanbod van de Voedselbank om daarover in gesprek te gaan wees hij vervolgens namens het voltallige kabinet af. Zo verandert Nederland van verzorgingsstaat in een wegkijkstaat.

Draait het in Europa echt alleen om geld?

Tijdens een van de laatste verkiezingsdebatten riep iemand vertwijfeld uit: maar draait het in Europa echt alleen om geld? Gaan deze verkiezingen uitsluitend over de economie? Het antwoord is eenvoudigweg ‘ja’. Stelselmatig worden economische principes in alle uithoeken van onze samenleving toegepast, ook op plekken waar ze helemaal niet horen. Maar we vergeten dat hierdoor ook de aard van de diensten verandert. Neem bijvoorbeeld thuiszorgorganisaties. Die moeten niet meer op kwaliteit, maar op efficiency concurreren om de verzorging van ouderen. Huishoudelijke hulp wordt aanbesteed en gegund aan ‘de economisch meest voordelige inschrijving’. De hulpbehoevende verandert in een klant, iemand waaraan je geld verdient. Een thuiszorgmedewerker moet tegen zo laag mogelijke kosten worden ingekocht, om een ‘gezond rendement’ te kunnen maken. Dus verliezen zij hun baan en huren we hen in als ZZP’er, zonder recht op ww, pensioen en een uitkering bij arbeidsongeschiktheid. Door marktmechanismen te introduceren, verandert niet alleen de systematiek maar ook het karakter, de aard, het zijn.

Het heilige geloof in de vrije markt gaat lijnrecht in tegen artikel 20 van de Nederlandse grondwet. Dit is geen spreiding van welvaart, maar juist een inperking van welvaart en welzijn voor een groeiende groep. Dit is ieder voor zich en god voor ons allen. Er ontstaat een maatschappelijke onderklasse. Bijna 400.000 kinderen die in Nederland in armoede opgroeien? We staan erbij, kijken ernaar en zeggen: eigen verantwoordelijkheid, eigen kracht en participatiesamenleving. Maar de drop-outs in de Pauluskerk kunnen zich niet aan hun eigen haren uit het moeras trekken. Zij hebben een reddingsboei nodig. Een barmhartige Samaritaan die niet wegkijkt of zelfs hun bestaan ontkent, maar naar hen omziet. Dat is nodig zolang deze have-nots er zijn. Want waar geleefd wordt ten koste van anderen, gaat de samenleving aan plundering ten onder. Dat mag niet gebeuren. We mogen de Nederlandse kroonjuwelen niet opgeven. Solidariteit, menselijke waardigheid en tolerantie kunnen we niet verloren laten gaan. Ik roep bestuurders, volksvertegenwoordigers, beleidsmakers en kiezers op om minder economie en meer menselijke politiek te bedrijven. Een politiek van barmhartigheid en gerechtigheid voor iedereen.

Ds. Dick Couvée is predikant van de Pauluskerk in Rotterdam.

Dit artikel is 5157 keer bekeken.

Reacties op dit artikel (15)

  1. De haves zijn in de positie om het te regelen, maar kijken voornamelijk naar hun eigen belang.Hoe het wel moet weet ik ook niet,maar als wij in de wereld zo door gaan loopt het niet goed af.Ik hoop dat de machthebbers uw woorden willen meenemen in hun beslissingen,alhoewel ik het vertrouwen hierin volledig ben verloren.

  2. Ik ben 70 jaar en ik ben het leven beu. Het liefst stapte ik eruit. Maar ik heb een goede man, brave kinderen, kleinkinderen. En ik schaam me. Dat wij het goed hebben en dat er zo weinig meer naar de ander wordt omgekeken.
    Ik heb zitting in de clientenraad van een verzorgingscentrum, maar het is om te huilen wat die mensen boven het hoofd hangt.
    En stemmen, wat ik mijn hele leven trouw doe lijkt nu een zinloze bezigheid.Want de partij waar je op gestemd hebt gaat samen spelen met een partij waar je nooit voor gekozen zou hebben.Overal om je heen is ruzie en ellende.IK BEN HET LEVEN ZAT.

  3. Dit is mij uit het hard gegrepen. Wat belangrijk is: er tekent zich een coalitie van burgers af die grenzen wil stellen aan deze neo-liberale vernietiging van de verzorgingsstaat. De burgers van Nederland zijn aan zet. Al in 2004 kondigde het kabinet Balkenende in de nota De Andere Overheid aan dat er een nieuw sociaal contract moet komen tussen overheid en burgers. De huidige ontwikkeling die eufemistisch ‘de transitie van het sociaal domein’ wordt genoemd is het sluitstuk daarvan. Het is de hoogste tijd dat de burger zijn voorwaarden voor dit contract aan de overheid gaat dicteren.

  4. Al een aantal jaren zie ik om mij heen de maatschappij veranderen en inderdaad afglijden naar een als maar groter wordende put van ellende. Persoonlijke zelfverrijking is het ultime doel. Kijk naar wat je in de media wordt voorgeschoteld. Verrijk uzelve (opdat u meer heeft dan een ander), groei (ten koste van uw naasten). Geld is waar je maar geen genoeg van kunt hebben.

    De hoop dat er een politieke stroming is de opstaat en zegt “en nu is het klaar en gaan we aan het werk om IEDEREEN het goed te laten leven” is reeds lang vervlogen. Waar is de stroming die “samen” “gerechtigheid” vooruitgang” “geborgenheid” “hulp” u begrijpt mij vastwel, in haar vaandel draagt.

    waar blijft het momentum van een opstand tegen deze voortdenderende trein van sociale maatschappelijke vernieling?

    houdt moed Toos eens komt de dag en die wil je niet missen

  5. Het ‘grote wegkijken’ is eerder regel dan uitzondering. Gelukkig zijn er mensen als
    Ds. Dick die ons confronteren met de groeiende kloof tussen arm en rijk.
    Het wordt tijd om de verhalen van hen te gaan verzamelen, die nooit worden gehoord. Hieronder een voorbeeld:

    “Als je voor minder dan een dubbeltje geboren bent…”
    Locatie: achterstandswijk in een stad in het noorden van het land
    Onderwerp: jeugdonderzoek ten behoeve van innovatie van de plaatselijk jeugdhulpverlening
    Opdracht: interviews met kansloze jongeren
    Met mijn auto kwam ik ’s avonds de buurt inzeilen, op zoek naar kids voor een interview.
    Ze stonden zich met z’n vijven in een rommelige voortuin luidkeels te vervelen en zagen mijn komst als een welkom tijdverdrijf. We gingen naar binnen en kwamen terecht in de chaos van een huiskamer die in geen tijden een stofdoek had gezien. De drie broers en twee vriendjes, in de leeftijd tussen 16 en 23 jaar, namen opgewonden plaats om mij heen. De oudste vriend poneerde zich direct als woordvoerder van het stel, hij stond immers bekend als de ‘buurtinterlectueel’, die overal verstand van had. Dus begon ik het interview met de broertjes, die niet verder gekomen waren dan een onafgemaakte praktijkschool. De jongste broer die vol emotie zat, liep verbaal voortdurend vast. Zijn broers namen het dan over. Het was aandoenlijk deze drie musketiers elkaar te zien steunen in een wereld waarin zij zich buitengesloten voelden. Vijf dagen voor mijn bezoek was het thuis volledig uit de hand gelopen. Een vader was in het gezin niet aanwezig en ma had haar jongste zoon, de kwetsbaarste in het geheel, als zondebok gekozen. Hij kreeg voortdurend verwijten dat hij niets kon, dom was en in de wieg was gelegd om zijn hele leven een sukkel te blijven.
    Dan liep bij de zachtmoedige jongen de spanning op. Bij een recente escalatie was hij uit z’n dak gegaan, had een glazen asbak op de grond kapot gegooid en was daar met zijn open handpalm in gaan slaan. Ma had daarop de politie gebeld met de mededeling dat zij zich ernstig bedreigd voelde. Een eerder ‘geweldsincident’ zat nog in de computer, dus ging het protocol ‘gevaarlijk’ in werking, waarbij een arrestatie-eenheid uit de hoofdstad werd opgetrommeld. Negen zwaarbewapende agenten stormden het huis binnen waarop de jongen werd afgevoerd naar het plaatselijk politiebureau waar zijn wonden provisorisch werden verbonden en hij kon afkoelen in een cel.
    Ma kreeg het advies voorlopig te verkassen, en was bij een familielid ingetrokken. Onduidelijk was of en wanneer zij zou terugkeren. Nu waren de broers eindelijk de baas in huis en voelden zich verlost van de tirannie van hun moeder. Hoe het verder moest wisten ze ook niet, dat was iets voor de gezinscoach.
    “Nee”, verder hadden ze geen contacten, geen werk, geen vriendinnetje en geen bezigheden, met uitzondering van bezoekjes aan een plaatselijk winkelcentrum. De slotvraag naar het toekomstperspectief bleef in mijn mond steken.
    Voor hen voelde het echter vooralsnog als een modern sprookje, waarbij de boze heks voorgoed was verdreven.
    Met gemengde gevoelens nam ik afscheid. Normaal zie ik wel perspectief, in dit geval zag ik alleen maar verliezers. Want als je voor minder dan een dubbeltje geboren bent…

  6. Het spijt me, meneer Couvee, maar dit is een systeem wat zichzelf vergeten is, wat geen weet heeft van medemenselijkheid of solidariteit.
    Het is een systeem op z’n end. Amen.

  7. Ik ga een heel eind met Couvee mee. Het individualisme is een ziekte die wel eens heel duur kan gaan worden. Ik blijf binnen mijn eigen vakgebied (criminaliteit) Buren die elkaar niet kennen, weten ook niet of er bij de buren wordt ingebroken. Een smoes dat het slot kapot is, gaat bij buren die elkaar wel kennen niet op (elkaar willen kennen werkt preventief). Mensen die duidelijk hulp nodig hebben omdat ze bijvoorbeeld gewond zijn, worden in de stad heel vaak genegeerd. Soms worden ze bekeken en vervolgens loopt men door. Slechts weinigen vragen of iemand hulp nodig heeft (hoe langer letsel onbehandeld blijft hoe duurder de behandeling later). Hangplekken van jongeren (en ouderen) kunnen ontstaan omdat er geen sociale ogen aanwezig zijn. Hangplekken die door de gemeenschap worden verwaarloosd kunnen tot overlast en zelfs tot criminaliteit leiden (werk van Lynn Loffland, Jane Jacobs aangevuld met George Kelling).
    De ene politieke stroming heeft meer met het individualisme dan de ander. Duidelijk individualistisch ingestelde partijen zijn de VVD en D66. Het CDA en de SP zijn meer op gemeenschap gericht. Veel andere partijen zoals de PvdA weten het niet (maar dat wisten we allemaal al). Met ons eigen stemgedrag (om wat voor rationele reden dan ook) zorgen we ervoor dat de samenleving steeds individualistischer wordt (vrij naar Coleman) en versterken we het effect dat we eigenlijk niet willen.

  8. Ik werk nu zo’n kleine 26 jaar in de zorg als maatschappelijk werker voor chronische nier c.q. dialysepatienten in een ziekenhuis. Over de jaren heb ik me verbaasd over de teloorgang van ons zorgsysteem, een systeem waar we eerst zo trots op konden zijn. Een tiental jaar geleden gaf ik een lezing op een Amerikaans congres over nierziekten. Ik was gevraagd om als gastspreker een vergelijk te maken tussen Amerikaanse en Europese gezondheidszorgsystemen.
    Ik durfde toen nog het Nederlandse systeem te verdedigen waarin de markt onder “goed gereguleerde overheidswetgeving” zou gaan worden ingevoerd. Inmiddels hadden de Amerikanen hun buik al vol van hun HMO-systeem waarbij de zorgverzekeraars bepaalden waar en welke zorg je kon en mocht krijgen. Inmiddels is daar wel wat geleerd van de fouten en is “Obamacare” ingevoerd om mensen die buiten de boot vielen toch verzekerd te krijgen. Dit terwijl in Nederland een steeds grotere groep medeburgers buiten hun schuld niet eens meer hun premie kunnen betalen en in een schier eindeloze schuldhulpverleningsmoeras geraken. Nu zou ik nog steeds liever hier zorg krijgen dan in Amerika. Dick ik sta in die zin ook helemaal achter je analyse maar welke politieke stroming zal dit meenemen? Ik “rouw” intussen regelmatig om dit grote verlies, op een heel andere manier als voor de ramp in Oekraïne natuurlijk want daar is de menselijke maat “zichtbaarder”. Maar de patiëntenzorg die ik iedere dag zie en de oplopende, complexere “problematiek” en de registratiedwang en de bureaucratische drempels lijken niet te keren.

  9. In zekere zin ben ik het wel met u eens. In feite is de ellende begonnen toen patiënten als cliënten bestempeld moesten worden. Tientallen jaren geleden heeft het toenmalige kabinet besloten dat zaken zoals gezondheidszorg, openbaar vervoer en onderwijs goedkoper moesten worden. Dit zou bereikt worden door deze sectoren commercieel te maken, er zou marktwerking ontstaan en door de concurrentie zouden de prijzen dalen. Niets is minder waar, de prijzen zijn alleen maar gestegen! Feit is wel dat sinds de invoering van dit systeem niet alleen de vergrijzing gigantisch is toegenomen, maar zeker ook het aantal asielzoekers, van wie een groot aantal hoe je het ook wendt of keert zware trauma’s of andere letsels hebben. Ook dit draagt bij aan de stijgende kosten van de zorg. Deze mensen zijn niet verzekerd en worden vaak wel behandeld, misschien niet zoveel als zij of wij zouden willen maar dat zou ook niet fair zijn tegenover de hardwerkende al dan niet chronisch zieke burger die zich helemaal suf betaalt aan de zorgverzekering en daarbuiten nog een eigen risico heeft van € 360,00 en te maken heeft met buiten de verzekering vallende kosten.
    Ik ben dus van mening dat zowel de zorg als het onderwijs en het openbaar vervoer niet commercieel zouden moeten zijn maar weer onder de overheid moeten vallen. Maar dan wel met de juiste mensen op de juiste plek, mensen die weten waarover ze praten, zich met hart en ziel inzetten en daarnaast een redelijk salaris krijgen zodat ze naast hun vaste lasten ook nog een beetje overhouden om te kunnen sparen. Dus ook geen dure (interim) managers meer, collectief inkopen enz. Alleen dan zal de zorg voor iedereen beschikbaar kunnen zijn. Zo’n operatie moet erg goed voorbereid worden waarbij men niet over een nacht ijs kan gaan. Ik wil ons kabinet hierbij veel succes en wijsheid toewensen.
    En voor wat betreft het wegkijken van mensen: ik denk persoonlijk dat dit een erg zwartgallige gedachte is. Mensen stellen prioriteiten voor waar ze aandacht aan willen schenken! Je kunt je niet overal mee bezighouden, want buiten je eigen gezin heb je vaak ook nog te maken met je werk, je huishouden en voor veel mensen in Nederland geldt ook nog dat ze vrijwilligerswerk doen. Voor de ene persoon is dit helpen in een verzorgingstehuis of bij de voedselbank, voor de ander is dit helpen bij de voetbalclub laten we dat a.u.b. niet vergeten.

  10. Als de duivel niets te doen heeft, gaat hij zijn eigen kind verkrachten, zo luidt een Oosters gezegde. Nederland kon tot nu toe heel veel landen uitbuiten waardoor haar bevolking in welvaart kon leven. Nu deze landen zich steeds sterker gaan opstellen omdat ze een ontwikkeling doormaken, kan Nederland ze moeilijker uitbuiten. Maar toch willen de Nederlandse ambtenarij en bureaucraten in weelde leven, ook al gaat dat ten koste van de lagere klassen van de bevolking. Vroeger was het verdeel en heers politiek, nu is het verdeel en heers en verbrokkel en vernietig! politiek geworden.
    Als binnenkort de lagere klassen van de bevolking in opstand komen, zal het mij niet verbazen.

    Groetjes.

  11. Uiterst onaardig stuk voor alle vrijwilligers die hun tijd steken in het onbaatzuchtig helpen van anderen. Meer wil ik er eigenlijk niet meer over zeggen, het is de zoveelste hebberige reactie van een rupsje nooit genoeg die in een nieuwbouwkerk goed zit te zijn en zittend op zijn handen wacht op de immer redderende overheid.

    In de half afgebeten buurtwinkeltjes en clubhuizen waar mensen elkaar ontmoeten en helpen, zal je deze predikant niet ontmoeten. Past niet in zijn politieke verhaaltje, mensen die onbaatzuchtig elkaar helpen.

  12. De leefbare maatschappelijke situatie waarbinnen voor iedereen ruimte was, is in Nederland binnen 5 decennia volstrekt om zeep geholpen. De gedaante verandering van verzorgingsstaat naar enerzijds proto Stasi samenleving, waarin de Staat alles van iedereen wil en moet weten en daarbij rücksichtslos opereert en anderzijds het nastreven van het hedonistisch staatsbelang heeft ertoe geleid dat er ontelbaren buiten de steeds verder opgerekte en dwingend opgelegde procedurele normen en waarden van de overheid zijn komen te verkeren. Niet alleen de PvdA die in haar grootheidswaan om de samenleving te kunnen maken is daar schuldig aan, hoewel deze regenten partij tot aan de dag van vandaag het voortouw heeft om te denken dat mensen te modelleren zijn. Alle politieke partijen in ons land zijn er de oorzaak van dat steeds meer mensen letterlijk en figuurlijk ziek worden van steeds hoger opgelegde eisen waaraan eenvoudig weg niet meer aan kan worden voldaan, dit in de meeste gevallen door een veel te laag inkomen. Het door deze overheid tenderen naar een puur vrije liberale samenleving is net zo utopisch als het vestigen van een ideologisch socialistische, communistische of islamitisch kalifaat. Het streven daarnaar kent uitsluitend slachtoffers, te beginnen met de economisch zwakste in onze samenleving. Daarnaast is speelt het politiek correcte probleem van het niet durven benoemen van factoren die de maatschappij voor enorme problemen stelt. Het telkens weer wegkijken van die situaties die er de oorzaak van zijn dat enorme geldbedragen verdampen of wegvloeien in de richting waar het volstrekt nutteloos is, is langzamerhand een chronische kwaal geworden. Een overheid die de echte problemen rond de nu al jaren lang absoluut onbeheersbare migratie en aanspraak daaruit voortvloeiend op de gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting etc. niet durft te benoemen uit electorale overwegingen stort dit land steeds dieper in de ellende. Het nu nog door de overheid appelleren aan vrijwilligers om “iets” voor de samenleving te betekenen, zal naar mijn overtuigen eindigen met de verplichting om te helpen. In een land met thans 17 miljoen inwoners is voor velen plaats maar voor hoelang en onder welke condities?

  13. Eindelijk iemand die stem geeft aan mijn diepste gevoel van zorg en onmacht. Toen de marktwerking in de zorg werd ingevoerd wist iedereen toch eigenlijk al meteen dat dat nooit goed kan gaan, want geldzucht is nu eenmaal de wortel van alle kwaad. Ook de participatiemaatschappij is natuurlijk een monster waar het recht van de sterkste geldt. Maar omdat degenen die niet meekunnen in de race onzichtbaar zijn en onmachtig om zich te organiseren en van zich te laten horen, kan deze scheefgroei jaren en jaren doorgaan. Het wordt tijd voor een kentering.

  14. Het wordt tijd dat de poltici ontdekken dat de scheidslijn tussen een goed leven in de maatschappij en dakloos in deze kerk terecht komen flinterdun is. Bovendien zouden ze moeten weten dat je je broeders hoeder moet zijn ook als je niet christelijk bent. Maar helaas, ze zijn de echte God vergeten en aanbidden nu het geld. Ze vergeten dat God almachtig is en voor iedereen, en geld alleen voor een beperkte groep de zaken in hun voordeel kan verdraaien.

  15. De woorden van deze predikant hebben mij geraakt tot in het diepst van mijn ziel. Duizend maal dank hiervoor !

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.