Dossier

(On)gezond leven

Het dossier (on)gezond leven bevat uiteenlopende onderwerpen zoals positieve gezondheid, de rol van de overheid in ziekten en het veranderen van ongezond eetgedrag.

Hoe kun je als beleidsmaker gedrag veranderen?
Hoe kunnen beleidsmakers ingesleten gedragspatronen effectief en blijvend aanpassen? Simone Arnold, studente aan de onderzoeksmaster Bestuurs- en Organisatiewetenschap van de Universiteit Utrecht, komt met drie adviezen naar aanleiding van een bijeenkomst van de Sociaal Wetenschappelijke Raad over gedragsverandering.
Door Simone Arnold
10 september 20249 september 2024
- Gedrag
- Publiek management
Kritiek op introductie van positieve gezondheid vooral suggestief
Het concept van positieve gezondheid roept het beeld op als zouden ziekte, lijden en ongelijkheid niet meer bestaan, zeggen Rob Arnoldus en Mark de Koning. Onzin, reageren de huisartsen Hans Peter Jung, Karolien van den Brekel en Machteld Huber. Het betoog van Arnoldus en De Koning is suggestief.
Door Hans Peter Jung, Karolien van den Brekel, Machteld Huber
11 juni 202112 juni 2021
- Gedrag
- Gezondheid
Neoliberaal getinte ‘roze’ positieve gezondheidsbril verblindt
Welzijns-en gezondheidsinstanties omarmen schijnbaar gedachteloos het concept van positieve gezondheid. Met veerkracht, eigen regie en coping komt de zieke in beeld als een gezond mens. Het concept doet geen recht aan het lijden van ernstig zieke patiënten, aan de positie van groepen die over onvoldoende gezondheidsvaardigheden beschikken, en ook niet aan het recht op gezondheid.
Door Rob Arnoldus, Mark de Koning
20 mei 202113 augustus 2021
- Gedrag
- Gezondheid
Tijd van vrijblijvendheid in aanpak gezondheidsachterstanden is voorbij
Gezondheidsachterstanden hangen samen met werkloosheid, schulden, een ongezonde leefomgeving en een gebrek aan sociale relaties. Ook de plaats waar je geboren en getogen bent, maakt verschil. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving doet aanbevelingen voor de duurzame aanpak van deze problemen – opdat iedereen een eerlijke kans krijgt op gezond leven.
Door Aletta Winsemius, Ellen Grootegoed, Erik Dannenberg, Liesbeth Noordegraaf-Eelens
19 april 20217 mei 2021
- Gezondheid
- Ongelijkheid
Gezondheid is meer dan een ‘app’
Dankzij toenemende welvaart en technologische ontwikkelingen is onze levensverwachting aanzienlijk toegenomen. Maar of we daar per se gelukkiger van worden, is nog maar de vraag. Uiteindelijk vormen gezondheid en welzijn een sociaal goed, waarvoor we elkaar nodig hebben om die te verwerkelijken.
Door Alistair Niemeijer
17 februari 202013 februari 2020
- Gezondheid
- Wetenschap en innovatie
Betuttelen? Krachtig preventiebeleid kan autonome keuzes juist versterken!
De opvatting overheerst dat de overheid zich niet moet bemoeien met de eigen gezondheidskeuzes van mensen. Deze keuzes zijn echter een stuk minder autonoom dan vaak wordt gedacht. Krachtig overheidsbeleid kan tegenwicht bieden aan externe factoren die verleiden tot het maken van ongezonde keuzes.
Door Michael Schreuders, Karien Stronks, Janneke Harting
30 januari 202028 januari 2020
- Gezondheid
- Publiek management
Voorlichting alleen gaat laagopgeleiden niet gezonder maken
Onderzoekers van het Erasmus MC en de Universiteit Utrecht vinden dat het SCP en onderzoekers van de Radboud Universiteit te hoge verwachtingen hebben van voorlichting aan lager opgeleiden. Onterecht wordt gesuggereerd dat vooral daarmee de gezondheidskloof verkleind zou kunnen worden. Voor echte veranderingen zijn structurele maatregelen nodig die zich richten op de leefomgeving.
Door Joost Oude Groeniger, Carlijn Kamphuis, Maartje Poelman, Mariëlle Beenackers, Frank van Lenthe
22 augustus 201822 augustus 2018
- Gezondheid
- Ongelijkheid
Met de zomer in zicht: goede voornemens volhouden
Met de zomer in zicht besluiten velen om te gaan afvallen. Psychologe Marieke Adriaanse vertelt hoe de psychologie ons kan helpen dit goede voornemen ook echt uit te voeren. Want met alleen fantaseren over tien kilo lichter zijn, gaat het zeker niet lukken.
Door Marieke Adriaanse
26 april 201819 april 2018
- Gedrag
Soms is een ongezonde eetkeuze juist rationeler
Suiker is verslavend, BMI moet omlaag, in voedingsadviezen ligt de nadruk veelal op medische aspecten. Met weinig succes. Sanne Visser koos voor een andere insteek. Ze keek naar voedingskeuzes van gezinnen en concludeert dat er meer aandacht moet komen voor wat mensen gelukkig maakt. Eten is namelijk meer dan alleen gezond gewicht.
Door Sanne Visser
23 februari 201724 juli 2017
- Gedrag
- Sociologisch onderzoek
Ouders van te dikke kinderen: voed positief op
Wie iets tegen te dikke kinderen wil doen moet zich niet alleen richten op de kinderen, zoals nu meestal gebeurt, maar ook op de ouders. Maar ouders kunnen het niet alleen. De methodiek Lifestyle Triple P biedt ondersteuning bij de opvoeding om het gedrag te leren veranderen.
Door Sanne Gerards
16 mei 201424 juli 2017
- Opvoeding
Obesitas is de cholera van onze tijd
In de overdaad van voedsel schuilt een groot gevaar: overgewicht. Met name sociaaleconomisch zwakkeren worden hierdoor getroffen. Aanspreken op gedrag is niet genoeg, verbetering van achterstandsbuurten is hard nodig. Net als in de tijd van de cholera.
Door Jaap Seidell, Jutka Halberstadt
6 mei 201424 juli 2017
- Gezondheid
- Zorg & Welzijn
Overheid laat mensen hart- en vaatziekten oplopen
Hoe kun je als overheid een gezonde leefstijl voor burgers vanzelfsprekend en plezierig maken? Door ze te pamperen, aan hun lot over te laten of door een wondermiddel in te zetten? Beter is: laat samenleving en individu beiden hun verantwoordelijkheid nemen.
Door Ien van de Goor
11 oktober 201224 juli 2017
- Politiek
Rosenmöller maakt een kapitale vergissing
Het Convenant Gezond Gewicht is mede gebaseerd op een naïef geloof in de welwillendheid van de voedingsindustrie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat resultaten uitblijven. Laat men zich liever richten op een voedselvoorziening die draait om vers en kwaliteit.
Door Michiel Bussink
19 juli 201224 juli 2017
- Bemoeizuchtige overheid
- Voeding
Voedingswetenschappers spreken vaak voor hun beurt
In het publieke debat over gezonde voeding wordt het publiek voortdurend op het verkeerde been gezet. Onder druk doen onderzoekers te snel wetenschappelijk onverantwoorde uitspraken over de relatie tussen voeding en gezondheid.
Door Sander Kersten
12 juni 201224 juli 2017
- Voeding
Vettaks op ‘slecht’ voedsel werkt niet
Moet er een vet- en voedseltaks worden ingevoerd? Overgewicht bestrijd je niet door een onderverdeling in: 'goed' en 'slecht' voedsel. Gezond verstand is een minstens zo goede raadgever. Stel je bij wijze van gedachte-experiment maar eens voor wat er gebeurt als de olie honderd keer zo duur wordt.
Door Michiel Bussink
15 december 201124 juli 2017
- Voeding
Overgewicht: ook kleinere porties zijn nodig
In het debat over overgewicht gaat het vaak om gezonde en ongezonde voedingsmiddelen. Meer aandacht moet de portiegrootte van eten krijgen, want grote porties zijn vaak goedkoper dan kleine. Aanpassingen in de omgeving zijn nodig, maar de consument moet ook zelf de controle kunnen herwinnen over zijn eigen eetgedrag.
Door Ingrid Steenhuis
11 oktober 201124 juli 2017
- Moraliseren
- Voeding
Straf ongezond gedrag niet af
We eten steeds minder groente, aldus het RIVM. Maar ongezond levende mensen straffen met hogere zorgpremies zal niet werken. Sluit liever aan bij wat mensen zelf willen. Dat hoeft niet alleen gezondekeuzeverleiding te zijn. Het aansturen op gezond gedrag is een kwestie van maatwerk.
Door Mirjam Plantinga, Marian Verkerk
6 oktober 201124 juli 2017
- Gezondheid
- Rechtsstaat
Ongezond eten soms verbieden
Volgens het Centraal Bureau Statistiek heeft bijna de helft van de Nederlandse bevolking van boven de 20 jaar overgewicht. En 1 op de 9 Nederlanders heeft obesitas. Volgens Leonie Cramer veranderen we niet snel ons eetpatroon. Wat is er toch mogelijk?
Door Mirjam Plantinga
30 mei 201124 juli 2017
Ongezond eetgedrag lastig te veranderen
Steeds meer Nederlanders kampen met extreem overgewicht. Het blijkt echter extreem moeilijk om gezond eetgedrag te bevorderen. Mensen ruilen gemakkelijker een appel in voor een Mars dan andersom.
Door Leonie Cramer
11 februari 201124 juli 2017
- Voeding