‘Waarom kom je niet naar een online-meeting? Dan hoef je niet met je long covid naar Amsterdam te komen.’
‘Hmm… tja… ik weet niet hoor… zonder ben ik toch ook alweer vijf weken nuchter… Ach, waarom ook niet, het kan geen kwaad. Wanneer is het?’
‘Vanmiddag om... wacht, ik stuur je de link met codes. Kijk maar wat je doet.’
Vijftien jaar geleden stop ik er voor het eerst mee.
Na een zinloze zaterdagmiddag koop ik van mijn laatste geld twee flessen Ruby Port. Daar moet ik het de komende dagen mee doen. De volgende ochtend zijn beide flessen leeg. Ze liggen dichtbij op de bevlekte tapijttegelvloer naast mijn matras. Het is mijn tweede nacht in het lege, net opgeleverde anti-kraakpand.
Misschien toch maar eens naar zo’n AA-meeting.
Het is eng
De 1.0 site van de Anonieme Alcoholisten is overzichtelijk en lelijk. Meetings op zondag. De eerste is om half acht in de binnenstad. Red ik niet. De eerstvolgende is om half tien en dichtbij.
Onder invloed van resten Ruby, veel kraanwater en verse paracetamol fiets ik naar het lokaal.
Binnen word ik aardig ontvangen en vloeiend naar koffie en thee geleid. Mooi… toch nog ontbijt, koffie en kaakjes.
Een uur later is mijn eerste AA-meeting een feit. Ondanks mijn spreekverbod, want nog niet droog, voel ik mij letterlijk en figuurlijk omarmd en verwelkomd. In de weken die volgen, vind ik allerlei AA-bijeenkomsten in de stad. Het boek Alcoholics Anonymous lees ik even gulzig als ik dronk en rook. Geïnspireerd begin ik met een ‘sponsor’ aan de twaalf stappen. Na veertien maanden alcohol-abstinentie en spirituele groei besluit ik te stoppen met antidepressiva. Na het afbouwen van de capsules dooft mijn opgewekte toewijding aan AA. Twee volgroeide baarden lang verblijf ik vooral in bed. Het is eng.
Voor mij is liegen hét signaal van spirituele leegte
Toekenning van bijstand van de sociale dienst is de start voor nieuwe verlichting. De grootste redding komt als ik twee hopeloze alcoholisten kan helpen richting hun klinische ontgifting. Een medemens helpen, blijkt de ultieme kracht van de twaalf stappen.
Door mijn plotse anti-kraakvertrek uit de hoofdstad verslappen de AA-contacten snel, een enkeling blijft over. In mijn nieuwe eenzaamheid groeit een depressie met suïcidale krachten. Het eerste contact met de geestelijke gezondheidszorg volgt, diagnoses ook: een stemmingsstoornis, een persoonlijkheidsstoornis en ‒ hoe kan het ook anders ‒ verslavingsgevoelig. Desondanks stop ik met tabak, cannabis en opioïden. Als de lithiumspiegel ter behandeling van de stemmingsstoornis is afgeregeld, drink ik na vijf jaar en zes dagen weer rode wijn. Het is zalig.
In korte tijd drink ik mijzelf terug op een één-fles-rode-wijn-per-avond-niveau en soms meer.
‘Maar niet elke dag, hoor’, hoor ik mijzelf regelmatig zeggen tegen mijn psychiater. De Anoniemen zeggen over alcohol: sluw, verbijsterend en krachtig.
Ontnuchterend
Afgelopen najaar vraagt mijn traumapsycholoog steeds vaker naar mijn alcoholgebruik. Het irriteert me enorm. Meestal kan ik redelijk open zijn over mijn alcoholmisbruik, maar nu begin ik te liegen over eenheden. Steeds vaker worden mijn antwoorden verdraaiingen van mijn werkelijkheid. En het geeft elke keer een rotgevoel dat eenvoudig en snel vervliegt na wat pijpjes pils of een fles wijn.
Na de versuffing dendert die illusie elke keer ontnuchterend terug in het bewustzijn. Soms is bezopen zijn best leuk, maar nu is het vaak verdrietig, eenzaam en op veel facetten enorm verarmend. Katers zijn op dit niveau alleen nog harige vrienden die om eten mauwen. Het meest treurig is het hele spectrum van oneerlijkheid, met als dieptepunt de leugen.
Liegen is voor mij hét signaal van spirituele leegte en dé reden om er weer mee te stoppen. Tot vandaag lukt dat aardig.
Die middag ervaar ik via glasvezel een waardevolle verbinding met lotgenoten wereldwijd. Opnieuw voel ik me ruimhartig verwelkomd door de Anoniemen. Spiritualiteit in plaats van spiritus is wederom bevrijdend en, of ik nou een ‘echte alcoholist’ ben of niet, deze oprechte verbinding voelt goed én geeft droge hoop.
Sander Griek is ervaringsdeskundige bij Movisie