In den Haak heeft een aanklacht geschreven tegen een maatschappelijk bureaucratisch systeem, inclusief een pleidooi voor menselijkheid in de zorg. Tegen bestuurslagen zonder toegevoegde waarde. De vraag ‘waarmee kan ik je helpen?’ is volgens de winnares de essentie van hulpverlenen. Niet eindeloos vergaderen over de randvoorwaarden en regels. In den Haak klaagt de marktwerking in de zorg aan, zonder de noodzaak van controle en de taken van management te ontkennen.
Dit pleidooi voor meer vertrouwen en meer vrije ruimte voor de hulpverlener sluit volgens het juryrapport aan op de nieuwe beroepscode en is daarmee uiterst actueel.
Controle en verantwoording
In den Haak concludeert dat met de verandering van beleid er meer nadruk is komen te liggen op controle en verantwoording. Er zijn veel (‘bullshit’)banen bijgekomen ten gevolge van bureaucratie. Bureaucratie die ertoe leidt dat zorgorganisaties winst moeten maken, waarvan er 102 zelfs een deel van de winst uitkeren aan zichzelf en aandeelhouders (van belastinggeld), in plaats van te investeren in zorg. Bureaucratie binnen organisaties waar zorgmedewerkers ontevreden over zijn en daardoor zelfs het vak verlaten, of ZZP’er worden. Volgens de student is registratie nodig en hoort die bij de zorg, maar zijn we er te veel in doorgeslagen.
De overhead van zorgorganisaties beslaat volgens haar 16 tot 21 procent. Tijd en geld die niet aan zorg besteed kunnen worden, bijvoorbeeld om medewerkers meer zeggenschap en flexibiliteit te geven, salarissen te verhogen of te investeren in professionaliteit.
Het kan anders
Het kan anders volgens In den Haak, dat hebben Buurtzorg Nederland en de Frankelandgroep al laten zien. Wanneer er betaald zou worden naar vraag en aanbod, zouden zorgmedewerkers geen werkende armen zijn of uitvallen door stress wegens hun financiële situatie.
Geef de zorgmedewerker het vertrouwen terug, met minder administratie en meer tijd voor de mensen, bepleit In den Haak. Dan gaat de werkdruk omlaag, waardoor zij weer plezier in het werk hebben en het ziekteverzuim kan dalen. Hierdoor hoeven er minder invalkrachten ingehuurd te worden en zal de zorg uiteindelijk weer goedkoper worden. Het lijkt volgens haar wel of het stelsel de zorg duurder heeft gemaakt, in plaats van dat zorg duurder is geworden.
Klik op de link voor het essay.
Foto: Andrea Piacquadio via Pexels.com